Kitesurfing dla najmłodszych
Autor: Sławomir Świtała, psycholog sportu – www.slawomirswitala.pl
Kitesurfing dzieci
W związku z rosnącą popularnością samej dyscypliny, udoskonalaniem konstrukcji sprzętu, a także rozwojem metodyki szkolenia, kitesurfing stał się dostępny dla bardzo młodych adeptów tego sportu. Choć przyjęto wskaźniki dotyczące wieku i wagi, które musi spełniać kandydat na kursanta, warto zwrócić uwagę na rozwój emocjonalny dziecka, bo to on w szczególności świadczy o dojrzałości do podjęcia tej aktywności sportowej. W poniższym tekście chciałbym zwrócić szczególną uwagę instruktorom i rodzicom decydującym o gotowości dziecka do uprawiania kitesurfingu na te aspekty, które należy wziąć pod uwagę bądź stosować w całym procesie nauczania. W sportach podwyższonego ryzyka, do których kitesurfing jest zaliczany, szkoląc dziecko, mamy zazwyczaj jedną szansę, aby zachęcić je bądź zrazić do tego sportu. Nie bez powodu w psychologii tak wiele mówi się o wpływie wczesnych czy pierwszych doświadczeń na nasze późniejsze życie. Wiedza z zakresu psychologii rozwoju dziecka, doświadczenie w pracy z dziećmi i osobowość instruktora decydują o sprawności przebiegu nauczania.
Motywacja młodego kursanta często wynika z modelowania, czyli obserwacji rodzica, wujka albo starszego brata, którzy ten sport uprawiają. Warto jednak wziąć pod uwagę możliwość, że nasz młody uczeń może nie czuć motywacji do nauki, a jego obecność podyktowana jest aspiracjami rodzica.Wskaźnikami, które mogą o tym świadczy, jest m.in. mowa niewerbalna dziecka: nieśmiałość w podejmowaniu aktywności już na etapie kompletowania sprzętu: ociąganie się, drżenie ciała oraz unikanie kontaktu wzrokowego. Oczywiście nie jest to powód, aby zaprzestać prób przeprowadzenia lekcji. Co najlepiej zrobić w takim przypadku? Nawiązać relację z dzieckiem, powiedzieć coś o sobie, poinformować je o tym, co je czeka, i zaproponować zabawę już od pierwszych chwil przygody z kitesurfingiem. Wytworzenie więzi z dzieckiem opartej na zaufaniu i zabawie to najlepsza inwestycja w czasie całego szkolenia.
Kitesurfing dzieci
Szczególnie ważne jest zebranie informacji o stopniu przygotowania dziecka do nauki, zarówno pod względem sprawności fizycznej, jak i psychicznej. Przykładowe pytania, które warto zadać rodzicowi zapisującemu dziecko: czy chce ono wziąć udział w nauce? Co rodzic może powiedzieć o osobowości dziecka, a zwłaszcza jak reaguje na porażkę i czy jest cierpliwe? Czy płeć instruktora ma znaczenie? Czy dziecko nie czuje strachu przed zanurzeniem się w wodzie? Czy potrafi pływać i jakie ma doświadczenia sportowe? Odpowiedzi na te pytania mogą się okazać kluczowe i przydatne na każdym etapie nauczania.
Jeśli zdecydujemy, że dziecko nie jest gotowe na odbycie standardowego kursu, a chęci jego oraz rodzica są duże i nie chce czekać roku czy dwóch lat na rozpoczęcie przygody z kitesurfingiem, możemy zaproponować kilka lekcji, które będą się opierały na metodzie zabawowej i przygotują do dalszych etapów szkolenia. Przykłady to sterowanie małym latawcem treningowym, body dragi, trzymając się instruktora, pływanie z instruktorem na desce oraz asystowanie przy nauce starszego członka rodziny.
Wszelkie zasady bezpieczeństwa, które obowiązują podczas nauki dorosłych, należy poszerzyć o wiele innych, specyficznych dla wieku dziecka, np. bardzo precyzyjny dobór sprzętu, szkolenie tylko przy stabilnym wietrze czy wybór miejsca szkolenia (daleko od innych kursantów). Obserwacja objawów zmęczenia lub lęku stają się czynnikami, które w zdecydowanym stopniu wpłyną na to, czy lekcję będzie można uznać za udaną. Niekiedy kursant nie chce przyznać, że sytuacja, w której brał przed chwilą udział, napawa go lękiem, ponieważ wstyd mu przed instruktorem. Może zatem informować, że jest mu zimno, chce do toalety albo już się trochę zmęczył. Jeśli te informacje następują w krótkim czasie po niebezpiecznej sytuacji, która miała miejsce, możemy z dużą pewnością przyjąć, że jest ona powodem tego, na co uskarża się nasz młody kursant.
Kitesurfing dzieci
Instruktor w czasie zajęć z dziećmi powinien stwarzać im możliwość odnoszenia drobnych sukcesów kilkakrotnie w ciągu każdej lekcji. Informacja zwrotna na temat postępów w nauce potrafi zarówno zmotywować, jak i odebrać wiarę w siebie. Ton głosu oraz to, co mówi instruktor, wpływają na zaangażowanie się ucznia i chęć kontynuowania kolejnych części kursu. Wiek najmłodszych kursantów, 8–10 lat, to czas, w którym naturalnym etapem rozwoju jest chęć porównywania się z innymi. Zauważanie tego, co wyróżnia naszego kursanta, nawet jeśli nie jest obdarzony talentem sportowym, z pewnością podniesie jego morale w czasie nauki. Przekazanie informacji o dobrej koncentracji, opanowaniu emocji, podejmowaniu trafnych decyzji w czasie lekcji może podtrzymać motywację i jego wiarę we własne siły. Adekwatnie dobrane do wieku i zdolności ćwiczenia pomogą odnosić sukcesy, które zmotywują dziecko do podejmowania kolejnych wyzwań. O ile dojrzali kursanci, dzięki zdobytemu doświadczeniu i znajomości swojego charakteru, potrafią w mniejszym lub większym stopniu radzić sobie z trudnościami, to dla najmłodszych uczniów kontakt z kitesurfingiem i instruktorem mogą być jednym z pierwszych sportowych doświadczeń.
Naturalną cechą dzieci jest nieumiejętność koncentrowania się przez dłuższy czas na jednym zadaniu. Ze względu na to oraz na wpływ obecnych w otoczeniu dystraktorów rozpraszających kursanta instruktor musi się wykazać dużą kreatywnością podczas zadawania ćwiczeń dziecku i często je zmieniać. Małe wyzwania dostosowane do zdolności kursanta oraz etapu nauczania, takie jak utrzymanie latawca w zadanej pozycji przez określoną liczbę sekund, świadome spuszczenie wzroku z latawca na określony czas, klaskanie w czasie, gdy latawiec utrzymuje się w zenicie, jak najszybsze, bezpieczne położenie latawca na wodzie, obroty o 360 stopni po puszczeniu baru oraz bicie rekordów, czyli skracanie czasu, w którym zadania te są wykonywane – to tylko niektóre z ćwiczeń zwiększających atrakcyjność zajęć i wzbudzających pozytywne emocje dziecka.
Kitesurfing dzieci
Na koniec chciałem zwrócić uwagę na jeszcze jeden istotny element, a w zasadzie pułapkę, w którą instruktorzy wpadają nader często. Mając do czynienia z bardzo utalentowanym dzieckiem, które po kilku godzinach nauki pływa pierwsze halsy, zaczynamy traktować je jak dorosłego, który podejmie właściwą decyzję w razie awarii. Musimy ciągle pamiętać, że talent niekoniecznie idzie w parze ze zdrowym rozsądkiem i wiekiem emocjonalnym, a każda niebezpieczna sytuacja może wywołać u dziecka atak paniki lub lęk i tym samym przyczynić się do zagrożenia zdrowia lub życia jego oraz innych osób korzystających ze spotu. Mimo specyficznych różnic w zakresie szkolenia dorosłych i dzieci gorąco zachęcam do podjęcia się tego wyzwania, bo satysfakcja z widoku uśmiechniętego i dobrze pływającego młodego kitesurfera z pewnością wynagrodzi cały wysiłek włożony w jego naukę.
