Autor: Łukasz „Książę” Ceran, wielokrotny mistrz Polski Kite Race i Freestyle, wiceprezes PZKite
Foilboarding pozwala doświadczyć niezwykłego uczucia lewitacji. Pływanie na desce unoszącej się kilkadziesiąt centymetrów nad wodą jest czymś pomiędzy skokiem na kicie, surfowaniem na fali a jazdą na snowboardzie w śnieżnym puchu. Sport ten bardzo dynamicznie rozwija się na całym świecie. Przekażę wam kilka rad, jak szybciej i bezpieczniej nauczyć siebie i innych „lewitowania”.
foilboarding
Foilboarding to taki kitesurfing wspak – kilka ważnych rzeczy dzieje się odwrotnie. Po pierwsze, prowadząc deskę, ciężar ciała utrzymujemy na przedniej nodze, a nie na tylnej. Po drugie, deski nie prowadzimy na krawędzi, tylko płasko. Po trzecie, płynąc, lepiej trzymać na halsie jedną rękę na barze, a nie obie. Jedną ręką sterujemy, a drugą chwytamy równowagę. No i po czwarte, wielu moich kursantów „wywiało” pod wiatr. Tak, pod wiatr, ponieważ łatwiej płynąć na foilu pod wiatr niż z wiatrem.
Aby płynąc na foilu, wejść w lewitację, należy:
- wystartować na zestawie foil, jak na klasycznej desce,
- płynąc, osiągnąć właściwą dla danego skrzydła prędkość lewitacji (tak jak startujący samolot musi mieć odpowiednią prędkość, by wzbić się w powietrze),
- obciążyć delikatnie rufową (tylną) część pokładu, co spowoduje zmianę kąta skrzydełka znajdującego się pod wodą, tak by zaczęło się poruszać do góry, a deska odkleiła się od wody,
- po wyjściu deski ponad wodę należy obciążyć przednią nogę, by wyrównać „lot”, tak by foil nie wyskoczył z wody.
Dobrym wstępem do foila (dla osoby, która swobodnie pływa na desce twintip) jest pływanie na desce kierunkowej, zarówno typu wave, jak skim czy race. Chodzi o to, aby odzwyczaić się od pływania na krawędzi, a także od przechodzenia do pozycji switch lub do wykonywania zwrotów. Tych czynności dużo łatwiej nauczyć się na zwykłej kierunkowej desce, a następnie zastosować te umiejętności na deskach „lewitujących” nad wodą. Pomocne może być też pływanie na foilu za motorówką. Pozwala ono zapomnieć o latawcu i w całkowicie skupić się na desce i lewitacji.
Sprzęt do nauki
Do nauki na foilu najlepszy jest latawiec z dużym zakresem mocy i bardzo dobrym depowerem. Warto uczyć się na latawcu, który znamy i czujemy, aby prawie całą uwagę poświęcać foilowi. Deski foil mają różne pokłady, różne maszty, różne kadłuby (fuslage) i skrzydełka/płetwy.
deska do foilboardingu
Pokład
Im dłuższa deska, tym lepiej, ponieważ na początku nauki kursant obciąża tylną nogę i zestaw wyskakuje z wody. Kiedy maszt jest wynurzony i skrzydła tracą moc, często spada się na dziób. Im dłuższa deska, tym łagodniej uderzamy dziobem o wodę (pod mniejszym kątem). Pokłady dzielą się na cienkie (konstrukcja jak desek TT) i grube (z wyporem, konstrukcja jak deski surf). Cienki pokład jest przeważnie bardziej trwały, jeśli chodzi o uderzenia, i łatwiejszy do transportowania. Gruby pokład daje wyporność, a więc ułatwia start przy słabym wietrze i daje więcej stabilności na halsie, gdy deska nie lewituje.
Maszty
Przeważnie są aluminiowe lub karbonowe. Aluminiowe maszty są cięższe, ale tańsze, karbonowe zaś lżejsze i sztywniejsze, ale droższe. Do pierwszej jazdy ze skrzydłem można użyć masztu 40–60 cm. Im krótszy maszt, tym osobie początkującej łatwiej jest ruszyć, ale trudniej utrzymać lewitację. Im dłuższy maszt, tym trudniej ruszyć na początku, ale łatwiej utrzymać deskę w lewitacji. Startując na foilu, należy mieć wodę głębszą minimum o 50 cm niż długość masztu. Startując, obciążamy tylną nogę i wciskamy lekko foil pod wodę. Jeśli jest za płytko, możemy zahaczyć skrzydłem o dno i doznać kontuzji lub uszkodzić sprzęt.
Fuselage
Długość kadłuba (fuselage) ma znaczenie – im dłuższy, tym bardziej skrzydła są od siebie oddalone, co powoduje stabilniejsze wynurzanie z wody zestawu i łatwiejsze utrzymanie lewitacji.
Skrzydła
Skrzydła do nauki mają mniejszą rozpiętość, ale są szerokie, z dużą powierzchnią. Potrzebują mniejszej prędkości, by wprowadzić foil w lewitację, ale ich prędkość końcowa będzie mniejsza niż skrzydeł race. Przed kupnem pierwszego zestawu foil trzeba się nauczyć pływać na hydroskrzydle w szkole kitesurfingu, a następnie przetestować kilka skrzydeł i wybrać najbardziej nam pasujące.
Akwen
Do nauki najlepsza jest płaska woda, duża przestrzeń i akwen minimum 50 cm głębszy, niż długość masztu. Wiatr powinien być stabilny, latawiec dobrany tak, żebyśmy mogli płynąć na nim na dużej desce twintip. Kiedy już będziemy potrafili dobrze pływać na foilu, potrzebny nam będzie latawiec dużo mniejszy niż do deski TT. Do nauki potrzebny jest jednak większy latawiec, który łatwo nas wyciągnie z wody, a potem zostawiony na godzinie 11 (lub 13) będzie nas napędzał. Chodzi o to, by niepotrzebnie nie machać latawcem, a moc zmieniać przyciągnięciem baru.
Polski Związek Kiteboardingu przygotował program szkolenia podstawowego z foilboardingu, dzięki czemu w większości szkół kite w Polsce można się zapisać na lekcje. Gorąco zachęcam do próbowania foila pod okiem doświadczonych instruktorów, bo wówczas jest łatwy, przyjemny, a przede wszystkim bezpieczny.
Do zobaczenia na wodzie!
